.
پاسخ:
پیش از آن که به توضیح این ماجرا بپردازیم چند نکته را تذکر می دهیم.
الف: درباره این جریان علاوه بر آن که بیشتر دانشمندان شیعه آن را در کتاب های خویش آورده و تأیید کرده اند[1] بسیاری از کتب معتبر اهل سنت نیز آن را به طرق خویش روایت نموده و مورد قبول قرار داده اند[2] حتی برخی از دانشمندان اهل سنت درباره تأیید این جریان و رد اشکال هایی که به سند یا متن روایت شده کتابی مستقل تألیف کرده اند.[3]
ب: امام علی ـ علیه السّلام ـ حداقل دوبار این اعجاز را به عنوان یکی از فضیلت ها و افتخارات خویش به مخالفان گوش زد نموده و آنان نیز آن را تأیید نمودند یکی در احتجاج با ابوبکر پس از جریان سقیفه[4] و دیگری در روز شورا خطاب به اصحاب شورا[5].
ج: جریان ردالشمس به عنوان یکی از موضوع های مسلم تاریخی در شعر بسیاری از شعرای قرن اول و دوم آمده است[6] از جمله سید حمیری اشعار معروفی در این زمینه دارد[7].
امّا شرح و توضیح این جریان: همانطور که اشاره کردیم این معجزه دوبار اتفاق افتاده است در این قسمت هر دو واقعه را بطور خلاصه از کتاب ارشاد شیخ مفید نقل می کنیم.[8]
1. ردشمس در وهله اول به طوری که اسماء، ام سلمه، جابر انصاری، ابوسعیدی خدری و گروهی دیگر روایت کرده اند چنین است که پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ در منزل خود بود و علی ـ علیه السّلام ـ هم حضور داشت هماندم جبرئیل آمده وحی الهی آورده رسول خدا سر مبارک خود را روی پای علی ـ علیه السّلام ـ گذارد و سر برنداشت تا هنگامی که آفتاب غروب نمود علی ـ علیه السّلام ـ که نماز عصر را بجا نیاورده بود ناچار شد نمازش را در حالت نشسته و رکوع و سجود را با اشاره به جای آورد. پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ پس از آن که به خود آمد به علی ـ علیه السّلام ـ فرمود نماز عصرت قضا شد عرض کرد نمی توانستم نماز را به حالت عادی بخوانم به خاطر حالت وحی که بر شما عارض شده بود و بر من تکیه داده بودید. در این هنگام خود پیامبر و یا علی ـ علیه السّلام ـ به فرمان پیامبر از خدای متعال می خواهد که خورشید را برای علی ـ علیه السّلام ـ که برای احترام به پیامبر نمازش را به حالت عادی نخوانده ـ برگرداند و چنین می شود دربارة مکانی که جریان اول رخ داد اگرچه در روایت شیخ مفید چنان که گذشت منزل پیامبر گفته شده امّا برخی دیگر آن را ?ضهیاء? یا ?صهباء?[9] و برخی آن را در ?کراع الغمیم?[10] و برخی دیگر آن را مسجد فضیخ ـ در حوالی مدینه ـ دانسته اند.[11]
2. مرتبه دوم که پس از پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ برای ایشان اتفاق افتاد هنگامی بود که امام ـ علیه السّلام ـ و یاران او قصد عبور از رودخانه فرات در منطقه بابل را داشتند و هنگامی که سپاهیان مشغول عبور دادن مرکب ها و توشه ها از رودخانه بودند از نماز عصر غافل شدند امّا امام و برخی از یاران نماز را به جای آوردند. در این هنگام خورشید غروب نمود در حالی که عدّه زیادی نماز عصر را نخوانده بودند آنان در این باره با امام ـ علیه السّلام ـ به گفتگو پرداختند. وقتی امام یاران خویش را این گونه نگران دید از خدای متعال درخواست نمود تا خورشید را برگرداند که سپاهیان نماز عصر را به جای آورند و چنین شد...)[12] ازنظر شرعغ? چون اطاعت از رسول خدا عین اطاعت از خداست لذا هیچ ایراد بر امام نیست.
توضیح: در صورت نیاز به منابع تماس بگیرید